Türkiye'nin 7 bölgesi arasında Güneydoğu Anadolu Bölgesinden sonra küçük yüz ölçümü sırasında gelmektedir. Adını kıyısında bulunan Marmara denizinden almaktadır. Türkiye'nin en önemli şehri olan İstanbul'u içinde kapsamasından dolayı Marmara Bölgesi ülkemizin en kalabalık bölgesidir. Bölgede diğer bölgelere nazaran karakteristik bir arkeoloji ve bitki örtüsü görülmemektedir. Tipik normal bir Türkiye iklimi görülen Marmara Bölgesi 8 şehirden oluşmaktadır. Kocaeli, İstanbul, Bursa, Balıkesir, Tekirdağ, Çanakkale, Kırklareli, Edirne illerini içeren bölgenin kültürel açıdan'da çok yüksek bir karakteristik özelliği yoktur. Örneğin Güneydoğu Anadolu bölgesindeki gibi Kürt kesimin yada göçmenlerin ağırlıklı olarak yaşadığı bir bölge olduğu hiçbir bakımdan söylenemez. Tamamen bir toplanma yeri olarak görülmektedir. Ülkenin dört bir yanından insanlar burada neredeyse eşit bir çoğunlukta yaşadığı için kültür ve medeniyet gelişmiştir. Marmara bölgesindeki tüm şehirler küçük bir yüz ölçümüne sahiptir. Bölgenin kendine has özelliği çok yüksek olmasa'da Bursa ve İstanbul'da gezilecek yerler oldukça fazladır.
Bölgenin güneyinde Ege denizi ve hemen Batısında Ege bölgesi bulunmaktadır. Doğu tarafında Karadeniz ve Güneybatı'da ise İç Anadolu bölgesi ile komşudur. Tüm Türk komşularının yanı sıra yabancı ülkeler arasında Marmara denizinin karşı kıyısında Yunanistan ve Yunan adaları bulunmaktadır. Yunanistan ile mesafe olarak'ta İstanbul ve Çanakkale çok yakın olduğu için politik ve siyasi açıdan sürekli karşı karşıya gelmektedirler. Bir diğer yabancı komşusu ise kültürümüze çok yakın olan Bulgaristan'dır. Bulgar göçmenleri Edirne ve İstanbul şehrinde hem yakın olması hemde kültürlerinin bizim kültürümüzle inanılmaz bağdaştığı sebebiyle ülkemize göç etmişlerdir.
Bölgenin illerine değinecek olursak Tekirdağ ilinde rakısı ve kedisi meşhur olduğunu herkes bilir. Çanakkale ise yakın Kurtuluş Savaşı tarihi ile sadece Türklerin değerini bildiği inanılmaz manevi değere sahip olan bir şehirdir. Edirne ise göçmenler şehri olarak bilinmektedir. Marmara bölgesinin mütevazi illeri olan Kırklareli ve Kocaeli ise kendisine has yöresi ile ön plana çıkmaktadır. Özellikle Kocaeli Marmara Bölgesinin endüstriyel sanayisini ciddi anlamda kalkındırıyor. 1961 yılından bu yana İpek yolunun bu zamanki koruyucuları gibi çalışan İpek dokumacıları yerini İpek fabrikalarına bırakmıştır. Kocaeli'de ipek dokumacılığı sayesinde endüstri yüksek ihracat yapmaktadır. Marmara Bölgesinin 8 şehrinde lider konumda olan İstanbul ve Bursa'dan sonra turistik yerler açısından özellikle yaz mevsiminde kalabalık ailelerin vazgeçilmezi Çanakkale ve Balıkesir illeridir. Bu iller tatil günlerinde ve bayramlarda yeşil doğal ormanları sayesinde İstanbul'dan gelen akın ile nüfuslarını kat kat arttırmaktadırlar.
Türkiye'de iki kıtaya ayrılan tek bölgedir. Asya ve Avrupa kıtasında burunları olan bölgenin inanılmaz bir stratejik konumu vardır. Özellikle İstanbul'un iki kıtayı birbirine bağlayan köprüleri sayesinde bu konum dahada ciddi bir hale gelmiştir. Türkiye haritasında Kuzeybatı bölgesini 72 bin kilometrelik alan ile kapsamaktadır. Haritanın en sol ve en üst köşesinde olduğunu basit bir kavramda söyleyebiliriz. Normal şartlarda Marmara Bölgesi seracılık, tarım ve sebze yetiştirilmesi alanında çok iyi olsa'da en kalabalık nüfusa sahip bölge olduğu için ihracat yapmaya çoğu zaman yer bulamaz. Karadeniz ve Akdeniz'e nazaran engebeli arazilere pek rastlanmaz. Türkiye'nin en düz ve rahat yolları Marmara Bölgesinde bulunmaktadır. Yer şekilleri çok düz olduğu için eğimli araziler yok denecek kadar azdır. Gezilmeye müsait platolar ve ovalar çok az olsa'da tarım çok gelişmiştir. İstanbul sayesinde normalde her alanda son sırada olacakken turizm konusunda dahi Muğla ve Antalya gibi önemli şehirleri içeren bölgeleri dahi geçmektedir.
Marmara Bölgesi Türkiye'nin en küçük ikinci bölgesidir. Yüz ölçümü 72.845 kilometre kare olmasına rağmen 24 milyonu aşan ve her geçen gün çok yüksek oranda artan nüfusu ile Türkiye'de nüfusu ile 1. Sırada'dır.
Marmara Bölgesi Kuzeybatı kısmının bir bölümünü kapsar. Denizin karşı tarafları iki farklı kıtada'dır.
Marmara Bölgesi yüz ölçümü sıralamasında en küçük ikinci bölgemizdir. Bölgenin küçük olmasına bakmayın, 8 büyük şehri kapsadığı için dar bir alana yayılmış olmasına rağmen çok yönlüdür. Ülkemizde yabancı turistlerin en çok rağbet ettiği bölge Marmara'dır. Aynı zamanda ekonomiye turizmde katkı sağlayan bölgeler arasında'da 1. sırada gelmektedir. Kültürümüze çok benzeyen iki ülke ile komşu olan bölgemizin coğrafi konumu büyük bir önem arz etmektedir. Asya ve Avrupa olmak üzere iki kara parçasını birleştiren özelliğe sahiptir. Hem Asya tarafında hemde Avrupa tarafında yer şekilleri benzerlik gösterir. Yeryüzü şekli ülkemizin engebeli dağlarına sahip bölgelerimizden çok daha farklı olup en az eğime sahiptir. Dağ yamaçlarını ve eğimli ovaları çok az içerdiği için araçlar kolaylıkla tünel dahi kurulmadan düz yollarda seyretmektedir. Ulaşım en zor kış şartlarında dahi sığ yerlerdeki köylere bile kolay gelmektedir. Eğim oranı çok düşük olduğu için Marmara Bölgesinde tünellere fazla gerek duyulmamıştır.
Düz ovalardan oluşan deltaları ve yolları olduğu için rüzgar yönü olan Balkanlardan gelen soğuk hava dalgalarını ve fön rüzgarlarını kesemez. Buralardan gelen havayı kesemediği için kendi karakteristik iklimi yoktur. İklim koşulları tamamen dışarıdan gelen rüzgar yönlerine ve çeşitlerine göre şekillenmektedir. Bitki örtüsü'de büyük ağaçlardan ve kaba bitkilerden oluşmamaktadır. Zayıf ve kısa boylu otlar, kısa ağaçlar büyük ölçüde bitki örtüsünde yer almaktadır. %13'lük dilimi ormanlık alan olan bölgede tarım yüksek düzeyde değildir. Zeytin yetiştirmeye oldukça müsait olduğu için tarım işçiliğinin büyük bir bölümü zeytin'e dayanıyor. Hatta zeytin tarımda çok fazla kullanıldığı ve Marmara bölgesinin ihracat edilen tek besini olduğu için bölgedeki illerin küçük kasabaları, ilçeleri ve bazı dükkanları Zeytin ile alakalı isimler almıştır. Nüfus yoğunluğu sebebi ile tarım ihraç oranı düşüktür. Bu oran sadece bölgenin kendi nüfusuna yetmektedir. Bölgenin ulaşım yolları düzgün bir sisteme oturtulduğu için uzun yol yapan TIR'lar, ticari amaçla ülkemizin sınır kapısından geçen TIR'lar ilk olarak Marmara Bölgesinin yollarını tercih etmektedir. Marmara bölgesi küçük bir bölge olmasına rağmen 4 farklı kesime ayrılır. Bunlar Yıldız Dağları, Güney Marmara, Ergene ve Çatalça kesimleridir. Arazilerindeki yolların eğim oranlarına göre kesimlere ayrılmıştır. Yıldız Dağları Karadeniz bölgesine yakınlığı sebebiyle bölgenin Kuzey Doğusunda yer almaktadır. Karadeniz bölgesine dahada mesafesi azaldıkça eğim oranı yükselmektedir.
Marmara Bölgesi düz bir eğim aldığı için göller bölgenin her yerine yayılmıştır. Tatlı Su Gölleri; Uluabat Gölü, İznik Gölü, Sapanca Gölü, Büyükçekmece ve Küçükçekmece Gölleri başlıca gelmektedir. İstanbul'un iki ilçesi olan Büyükçekmece ve Küçükçekmece gölleri ise aralarında en çok rağbet gören göllerdir. Bölgenin doğal gölleri her ne kadar fazla olsa'da baraj gölleri ve yapay göllerde bir o kadar fazladır. 50'den fazla barajı bulunan bölgenin su ihtiyacı bu barajlardan sağlanmaktadır.
Bölgenin Karadeniz'e yakın konumunda olan Yıldız Dağları en yüksek eğime sahip dağıdır. Ardından Samanlı, Elmacık, Kaz Dağları ve Biga dağları gelmektedir. Birbirlerine mesafesi kilometrelerce olan bu dağlar peşi sıra gelmemektedir.
Marmara Denizi, en eski tarihinde Yunanlılar tarafından verilen ismi ile "Marmaros" yani Mermer ünvanını almıştır. Yunanlıların antik çağda Marmara denizinin yakınlarında yaşadığı zamanlarda burası bir deniz olacak kadar büyük bir su kütlesi değildi. Marmara denizi ilk başta sadece göl denecek kadar büyüktü, daha sonra 70 asır önce tarihin tozlu kitaplarında büyük Karadeniz tufanı olduğunda Marmara denizine Karadeniz'den inanılmaz büyük bir su kütlesi akmıştır. Bu akıntı Marmara denizini bir "deniz" denecek seviyeye getirmek için yeterli oldu.
Marmara Bölgesinin yüz ölçümüne göre öne çıkan bir çok özelliği vardır. Türkiye'nin 20 milyonu inşan nüfusu ile en kalabalık bölgesi bu bölgedir. İstanbul, Bursa ve Kocaeli gibi insanların hayatlarını kurabilecek iş imkanlarının çok olduğu iller sayesinde köy kesimlerinden ve diğer bölgelerden çok büyük bir göç almıştır. Tarım alanlarını bırakıp buraya göç edenler, ülkelerindeki savaştan dolayı göç eden Suriyeli, Bulgar, Makedon, Yunan göçmenler diğer bölgelerden çok daha fazladır. Bu sebepten dolayı Türkiye'ye has kültürünü henüz kaybetmemiş olsa'da gerçek bir medeniyetler bölgesi diyebiliriz. Marmara Bölgesi Türkiye'nin en düz arazilerine sahip bölgedir. İklim şartları düzensiz, yolları düz olduğu için dünyanın dört bir yanından gelen hava akımlarına maruz kalır. Bu sebepten dolayı düzensiz ve belli olmayan bir iklime sahiptir. Ekonomik anlamda en çok gideri ve en çok geliri olan bölge Marmara Bölgesidir. Turizm, Sanayi, Endüstri alanlarında büyük şehir illerine yaşanan göçler sayesinde ekonomik anlamda büyüme sirkülasyonuna girdikleri için ihraç edilmeye uygun ürünler çok yüksek bir ivme ile üretilse'de bölgenin nüfusu yüzünden olması gereken ihracat azalmaktadır. Okuma Yazma oranı %100'e gıdım kala oranı ile Türkiye'deki medeniyetin başkentidir.
Marmara Bölgesi'nin en popüler illerinin gezi rehberlerine aşağıdan ulaşabilirsiniz. Hakkında bilgileri, mutfağını, gezilecek yerlerini, konumunu ve gece hayatını öğrenebileceğiniz gezi rehberi sayfalarımız sizler için özenle hazırlanmıştır.
