Psikoloji Nedir? Psikoloji Neleri Kapsar?

En genel anlamı ile canlı davranışlarını inceleyen bilim dalı olan, zihinsel süreçleri de bu inceleme içerisine dahil eden, yaşanmış deneyimlerden hareketle çeşitli deneyimleri kıyaslama eğilimi içerisinde olan ve yer yer deneyler ile de bulguları destekleyen dala psikoloji denir. Doğa bilimleri ve canlı bilimleri içerisinde yer alan psikoloji, insan psikolojisi üzerine odaklı şekilde anlaşılsa dahi aslında hayvanların psikolojisini de inceler ve canlıların genel zihinsel, bilişsel ve davranışsal durumları üzerine bir değerlendirme ortaya koyar.

Psikoloji Neleri Kapsar?

Temelde psikolojinin kapsadığı pek çok alan olabilir. Davranışlar, kişinin yaşanmış deneyimleri, düşünceler, sahip olunan hastalıklar ve benzeri pek çok etken aslında psikoloji alanına dahil şekilde iş görmektedir. Bu nedenle de psikolojinin yalnızca insan davranışlarını incelediğini söylemek yanlış olacaktır.

Güdüleri, içsel deneyimleri ve düşünceleri, kişinin yaşanmışlıklarını da kendisine konu edinebilen psikoloji; birey olarak insanı da bir tür olarak insanı da aynı potada eriterek kendisine konu edinir ve sonrasında buna uygun çıkarımlar sağlayarak yaşanan sorunlar için bir çözüm yolu bulunmasına yardımcı olur. İçsel sorunların dışsal etkenler ile çözümü de dışsal problemlerin içsel yollarla çözümü de psikoloji alanı ile sağlanabilecektir.

İnsan üzerine odaklı gibi görünen psikoloji aynı zamanda teknoloji ve hayvan odaklı olarak da algılanabilir. Hayvanların psikolojisini de içeren psikoloji, en genel anlamda canlıların psikolojik deneyimleri üzerine odaklanan bir alandır. Bu nedenle de psikolojinin ilgilendiği ve kapsadığı tek alanın insanın yaşam alanı olduğunu söylemek pek doğru değildir. Yakın dönemde Darwinci düşünce ilke kendisini göstermiş olan hayvan psikolojisi de insan psikolojiyle yakından ilişkili olacak şekilde ele alınmaktadır.

Psikoloji Doktorun Görevleri Nelerdir?

Psikiyatrist olarak da bilinen psikoloji doktorları temelde farklı yöntemleri kullanarak psikolojik rahatsızlıkları tespit ederler ve bu hastalıklara uygun şekilde bir tedavi geliştirme amacına sahiptirler. Psikolojik rahatsızlığın tespiti için kullanılan yöntemler kişiden kişiye değişiklik gösterebileceği gibi uygulanacak olan tedavi yöntemleri de kişiden kişiye değişebilir. Bu tip farklı yöntemler yalnızca bireylerin problemlerinin bireysel olması ile değil aynı zamanda yaşanan olayların da bireysel olması ile ilişkili olabilir.

Psikologlardan farklı olarak psikoloji doktorlarının ilaç yazma ve tedavi uygulama yetkisi de mevcuttur. Bu alanda ihtisas sahibi olan psikoloji doktorları, psikolojik bir problem yaşayan kişinin hangi rahatsızlığa sahip olduğunu tespit ettikten sonra ilaçlarla hormonların ya da genel duygu durumlarının dengelenmesi ve düzenlenmesini sağlayabilir, kişinin yaşadığı psikolojik problemin çözümü için farklı teknikler uygulayarak bir tedavi yoluna girişebilir. Bu tip farklı yöntemler sayesinde hem kişilerin tedavileri sağlanabilir hem de yaşanan sorunların tespiti mümkün olabilir.

Psikoloji doktorunun temel görevi, gelen rahatsızlığa sahip kişilerin hangi rahatsızlığa sahip olduğunu belirlemektir. Bu sayede kişinin sahip olduğu rahatsızlığın nedenleri, etkenleri ve tetikleyicileri de kolay şekilde çözümlenebilecektir. Rahatsızlığın teşhisini sağlayan psikoloji doktoru ayrıca bu rahatsızlığın giderilmesi için gerekli olan tedavi yönteminin ne olduğunu belirlemekle ve sonrasında ilaç tedavisi ile devam edilecekse hangi ilacın kullanılacağını reçete etmekle de görevlidir. Farklı rahatsızlıkların teşhisini sağlarken objektif olmak, sorunların sebeplerinin neler olabileceğini anlamaya çalışmak ve aynı zamanda yargılamayan bir tutum sergileyerek tamamen dış bir bakış açısı olarak olaya dahil olmak son derece önemlidir. Olaylar üzerine yorum yapmadan değerlendirmek, olayların tarafsız şekilde algılanabilmesini sağlar. Bu nedenle de psikoloji doktorunun farklı nitelikleri bir arada olacak şekilde gerçekleştirmesi gerekmektedir.

Psikoloji Doktorları Hangi Hastalıkları Tedavi Eder?

Farklı pek çok rahatsızlık, psikiyatri alanının konusu olabilir. Kişilik bozukluklarından travmalara, depresyondan stres bozukluğuna kadar farklı pek çok psikolojik rahatsızlık temelde psikiyatri doktorlarının inceleme ve araştırma alanı haline gelmiştir. Bu sebeple de kişilerin yaşadıkları bir olay onlar için fizyolojik etkilerle beraber biyolojik bir etkiyi de içeriyorsa bu durumda psikoloji doktorları olan psikiyatristlerin devreye girmesi gerekmektedir.

Bir kişinin vücudunun salgıladığı hormonlar nedeniyle mutsuz, kaygılı ve üzgün olması söz konusu olabilir. Bu durumda seanslar ile kişinin duygu durumu üzerinde herhangi bir değişme görülmediğinde bu kişinin psikiyatri ile görüşmesi önerilebilir. Bu sayede çeşitli ilaçlar ve farklı tedavi yöntemleri ile bireyin duygu durumunun dengelenmesini sağlayacak hormonların salgılanması mümkün hale gelir. Bu durum içerisinde olan kişinin beynindeki bir nokta eksik hormonların salgılanmasına neden oluyor olabilir. Durum böyle olduğunda ise o noktanın daha fazla uyarılması için verilen ilaçlar, yeterli miktarda hormon salgılanmasını destekler. Bu sayede yaşanan psikolojik rahatsızlık çözüme kavuşabilecektir.

Çoklu kişilik bozukluğu, anti-sosyal kişilik bozukluğu, bipolar bozukluk, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu, stres, şizofreni gibi pek çok farklı rahatsızlık ile ilgilenen psikiyatri doktorları için temel olan rahatsızlığın ilaç gibi farklı tedavi yöntemleri ile çözülebilecek olmasıdır ve aslında tercih edilen ilk yol genellikle ilaç tedavisi olmasa dahi problem biyolojik bir süreçten kaynaklandığında ilaç kullanımı mecburi hale gelebilmektedir.

İçerisinde yaşanılan gergin ortamın stresi, büyük problemlerin üzüntüsü, yaşanan travmaların endişesi elbette psikiyatri desteği ile atlatılabilir ve bu tip durumlar için psikiyatri doktorları da psikologlar da destek sunmaktadır. Yaşanan olayın ve içerisinde olunan psikolojik durumun farklılaşmasına göre alınacak olan desteğin de farklı bir alandan talep edilmesi mümkündür.

Psikiyatri Doktoru Ve Psikolog Arasında Fark Var Mıdır?

Psikologlar ile psikiyatri doktorları arasında bir fark mevcuttur ve bu fark genel anlamda psikiyatristlerin doktor unvanı taşımasından kaynaklanır. Psikologlar ilaç yazma ve ilaç konusunda yönlendirme yetkisine sahip olmayan danışmanlardır. Psikiyatri doktorlarının ise ilaç yazma, tedavi sağlama ve tedaviyi yatarak ya da ayakta ilaç ile gerçekleştirme olanağı vardır. Bunun için farklı bölümlerden mezun olmak ve aynı zamanda farklı bölümlerde ihtisas sahibi olmak gerekir. Bu nedenle de psikoloji mezunu olan herkesin psikiyatrist olması ya da psikolog olan herkesin de psikiyatrist olarak mesleğini devam ettirmesi söz konusu değildir.

Halk arasında psikiyatristlerin psikiyatri doktoru olarak anılması söz konusudur ve doktorluk unvanından da anlaşılacağı üzere bu alanda ihtisas sahibi olan kişiler farklı teknikleri uygulayarak bir tedavi gerçekleştirebilir, ilaç yazarak kişinin ilaçlı şekilde tedavisinin gerçekleşmesini sağlayabilirler. Yani psikiyatristler yalnızca farklı rahatsızlıklar üzerine bilgi sahibi olan ve aynı zamanda bu rahatsızlıkları terapiler ile tedavi eden kişiler değillerdir. Rahatsızlığın fizyolojik boyutunun haricinde biyolojik bir sürece sahip olduğu düşünülürse bu durumda biyolojik boyutunda da anlaşılması ve tedavi edilmesi için psikiyatri doktorlarına danışmak gereklidir.

Genellikle öncelikli şekilde psikologlardan destek alınır ve psikologlar rahatsızlığı çözümlemeye çalışır. Sonrasında ise psikoloğun tedavi sağlayabileceği durumda olan rahatsızlıklar çeşitli terapiler ile kontrol altına alınabilir. Kimi durumlarda ise yalnızca zihinsel değil aynı zamanda biyolojik faktörler de işin içine girebilir. Bu tip durumlarda kişinin bir psikiyatrist ile görüşme sağlaması önerilir ve ilaçlı şekilde tedavi sağlanarak bu biyolojik sürecin de aşılması sağlanabilir.

Çok basit olarak algılanan depresyon bile psikiyatristlerin ilgilendiği bir alandır ve kişinin duygu durumunun düzenlenmesi için kimi zaman ilaçlı şekilde tedavinin uygulanması gerektiğinde depresyon hali içerisinde olan kişilerin de psikolog yerine psikiyatristlere başvurması gerekli olabilir. Bu durumda basit görünen ve herkeste olduğu düşünülen basit rahatsızlıklar dahi psikiyatri alanı içerisine dahil olabilir. Yani aslında psikiyatri alanı yalnızca çok karmaşık ve aynı zamanda ilginç vakalar ile ilgilenmez. Psikiyatrinin ilgi alanı genel anlamda biyolojik süreçleri de içeren rahatsızlıklar üzerine yoğunlaşmaktadır.

Psikolog Seans Ücretleri Nelerdir 2021-2022?

Ücretsiz şekilde danışmanlık hizmeti sunan sağlık kuruluşları olmasının yanı sıra saatlik ve seanslık şekilde ücret alan pek çok farklı özel terapi merkezi de mevcuttur. 2021 – 2022 yılındaki saatlik ücretlendirme genellikle 100 – 200 TL aralığındadır ancak bu durum merkezin hangi ilde, hangi ilçede, hangi bölgede olduğuna göre değişebileceği gibi seansı kimin verdiğine, seansın farklı terapileri içerip içermemesine göre dahi değişiklik gösterebilmektedir.

2021 – 2022 yılında corona virüs nedeniyle yaygınlaşan online terapiler hız kazanmıştır ve yüz yüze terapilere göre daha uygun olan online terapilerin saatlik ücreti 50 – 100 TL aralığında değişim göstermektedir. Alınan terapi hizmeti elbette devlet kurumlarında da gerçekleştirilebilir ve bu sağlık kurumları terapi hizmetini ücretsiz şekilde sağlamaktadır ancak isteğe bağlı şekilde özel psikiyatri merkezleri ile de görüşmeler sağlanabilir ve farklı kuruluşlar da tercih edilebilir.

Alanında uzman olan psikolog ve psikiyatristlerden destek almak genellikle çok daha maliyetli olabilir. Uzman ve çok tanınmış psikolog ve psikiyatristlerin saatlik terapi ücreti ise genellikle 300 – 500 TL aralığında değişim göstermektedir. Farklı terapileri sağlayan ve aynı zamanda daha kısa zamanda bir olacak şekilde görüşme gerçekleştiren bu terapi merkezleri, durumu çok daha yakından takip etme olanağına sahip olan yerlerdir.