Artvin Hakkında Genel Bilgiler
Ülkemizin Doğu Karadeniz bölgesinde yer alan Artvin, coğrafya olarak zorlu ve engebeli bir yapıya sahiptir. Doğal güzellikleri bakımından bu zorluklar ve engebeler her yıl binlerce insan tarafından büyük bir zevkle aşılmaktadır. İlin kuzeyde Karadeniz ile sınırı bulunmaktadır. Tarihi bakımdan şehir incelendiğinde tarihinin MÖ 3000’li yıllara kadar dayandığı görülmektedir. Bu kanıya ise 1933 ve 1955 yıllarında Yusufeli ve Şavşat ilçelerinde yöre halkı tarafından bulunan bakır baltalardan dolayı varılmaktadır. Son nüfus sayımına göre ilin nüfusu 166.143 olarak bilinmektedir. Nüfus bakımından bakıldığında şehir ülkemizin en düşük nüfusa sahip sondan 5. Şehridir. Toplamda şehirde 9 ayrı ilçe bulunmaktadır. Nüfus çoğunluğu ise merkez ilçelerde toplanmıştır. Hopa, Borçka, Arhavi ve Yusufeli ilçeleri yoğun nüfusun bulunduğu ilçelerdendir.Türklerin atası olarak bilinen Hurriler MÖ 2000 yıllarında bu bölgede küçük devletler kurmuştur. MÖ 1360 yılında ise bu bölgeye Hitit kralı 2. Murşit hakim olmuştur. Urartular ise şehre MÖ 1200 yıllarında hakim olmuştur ve şehir merkezi Van olan ülkenin bir parçası olmuştur. MÖ 680 yıllarından itibaren başlayan İskit akınına bu devlet de dayanamamıştır. Şehir bu dönemde İskitlerin kontrolü altına girmiştir. İskitler Yunan Tarihçi Heredota göre şehri askeri bir üs olarak kullanmıştır. Bu bakımdan şehrin önemli bir yapısı bulunmaktadır. Bundan sonraki dönemde ise şehir pek çok farklı medeniyetin boyunduruğu altına girmiştir. Son olarak ise şehir Osmanlı himayesine girmiştir. Bu dönemden sonra 1828 yılında Osmanlı topraklarına saldıran Ruslar şehri ele geçirmiştir. Fakat bu hakimiyet 1829 yılının haziran ayında imzalanan Edirne anlaşması ile son bulmuştur. Şehir daha sonra yeniden Osmanlı topraklarına dahil olmuştur. Coğrafi konumundan dolayı şehir daha sonra da pek çok kez istila edilmiştir. 23 Şubat 1921 yılında Gürcüler ile TBMM arasında imzalanan anlaşma sonrasında tekrardan Türk egemenliği altına girmiştir. 1921 yılından sonra Artvin ilinde yeniden Türk bayrağı dalgalanmaya başlamıştır. Şehrin isminin kaynağı tam olarak bilinmemektedir. İskitler döneminde şehre Artvani ismi verildiği düşünülmektedir. Osmanlı döneminde ise şehir Artvini olarak anılmıştır. 1956 yılında 5 Şubat günü alınan bir karar ile şehir bu günkü ismi ile anılmaya başlanmıştır.
Ekonomik bakımdan şehir için söylenecek en önemli söz tarımdır. Şehirde tarımcılık ve tarıma dayanan endüstriyel üretim yapılmaktadır. Bunların yanı sıra Karadeniz bölgesinde olmasından kaynaklı fındık ve çay üretimi de şehrin ekonomisini canlandırmaktadır. Tarihi yapısı yanında doğal güzellikleri ile de dikkat çeken Artvin, gelen her misafirini kendine hayran bırakacak şekilde uğurlamaktadır. Sadece doğal güzelliği bulunmayan şehrin, tarihi ve kültürel anlamda da zengin bir yapısı bulunmaktadır. Son dönemlerde il doğa turizmi açısından önemli bir merkez haline gelmiştir. Tarihi olarak ise geçmiş dönemde burada yaşayan uygarlıkların kalıntıları bulunmaktadır. Bölgede yer alan manastırlar, kiliseler, cami ve köprüler bölgeyi turizm merkezi haline getirmiştir. Çoruh nehri üzerinde ve Bardal çayı üzerinde yapılmakta olan rafting & kano gibi alternatif sporlar da şehri oldukça çekici hale getirmektedir. İlin sembolü ise boğadır.
Artvin ili’nin ismini nereden almış olduğu tam bilinmemekle birlikte söylentilere bakılacak olursa bölgeye bir zamanlar hakimiyet kurmuş olan İskit beylerinin birinin isminden gelmiş olduğu düşünülmektedir. Artvin’in ekonomisi ise daha çok tarıma dayanmaktadır. Karadeniz Bölgesinin üretimde ilk sıralarda yer aldığı çay ve fındık üretimi de burada oldukça hakim olmaktadır.
Artvin Karadeniz Bölgesinde yer alıyor olması ile oldukça engebeli bir coğrafya’ya sahip olmaktadır. Artvin de doğa turizminin tüm kalıntılarını hissetmek mümkündür. Karla kaplı olan dağları başta olmak üzere yüksek dağların içlerinde oluşan krater gölleri ile de kartpostalları andırmaktadır. Ayrıca rafting ve kano gibi sporları ile bu sporların yapılmış olduğu Çoruh Nehri ve Barhal Çayı ile de ziyaretçilerine keyifli anlar yaşatmaktadır.
Dünya üzerindeki sayılı kanyonlar arasında yer alan Cehennem Deresi Kanyonları Artvin Ardanuç karayolu üzerinde yer almaktadır. 500 Metre uzunluğunda olan bir kanyon vadi özelliği taşımaktadır. Görüntüsü itibariyle içleri ürpermeye yeten bu kanyonu muhakkak listenizde ön sıralara eklemenizi tavsiye ediyoruz. Kanyonu gezerken sert kayalıklara dikkat ederek ilerlemeniz olası kazaları da önleme adına büyük rol oynamaktadır. Dağların ortasında oluşmuş olan bu yapı adeta kartpostallara konuk olacak kadar eşsiz güzelliktedir. Fotoğraf albümünüzde yer edinmesini düşünüyorsanız mükemmel kadrajlar sizleri bekliyor. Yolculuk küçük ve dar yollardan geçerek devam etse de yolun sonunda sizi bekleyen o güzelliğe kesinlikle değecektir.
Adeta bir doğa harikası olarak tanımlanan Artvin Borçka Karagöl üzerine yapılan bir benzetmeden söz edecek olursak göl’ün “kuzeydeki doğa müzesi” ne benzetiliyor olması aşikardır. Heyelan gölünün oluşturmuş olduğu bu göl insana adeta huzuru sunuyor. Artvin’e yolunuz düştüğünde davetiye beklemeden çat kapı ziyaret edebileceğiniz bu eşsiz doğa harikasında temiz havası ile de adeta nefes aldığınızı hissedeceksiniz.
Tamamen doğal bir oluşum olan Mençuna Şelalesi konum olarak Artvin’in Arhavi ilçe sınırları içerisinde yer almaktadır. Özellikle de Nisan ve Mayıs aylarında eriyen kar suları ile gürül gürül akan şelale soğukluğu ile tabiri caizse karpuzu yerinden çatlatmaktadır. Ulaşım için bir saat kadar süren bir patika yolu da aşmanız gerektiğini unutmayınız. Sularının 90 metre yükseklikten döküldüğü bu şelale aynı zamanda döküldüğü yerde de küçük bir göl oluşturmuştur. Suyunun soğukluğunu test etmek için az öncede söylediğim gibi yanınıza karpuzunu da almayı unutmayınız.
Tekkale Manastırı olarak da bilinmekte olup, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı olan Tekkale köyünün kuzeyinde yer almaktadır. Kilise’nin tuğlaları gözlemlendiğinde “İsa David’i Korusun” yazısı dikkatleri çekerek manastırın tarihi Gürcü Kralı David dönemine dayandırılmaktadır. Manastırın toplam 4 adet şapeli bulunmasının yanı sıra bunlardan bir tanesi günümüze ulaşamamıştır. Barhal kilisesini de mimari açıdan andıran Dört Kilise Manastırı Antalya da gezilmesi gereken farklı mimariler arasında yer almaktadır. Kilisenin tüm olumsuzluklara rağmen günümüze kadar ulaşmış olan süslemelerini görmek için her mevsim ziyaret edebileceğinizi de unutmayınız.
Osmanlı dönemine ait olan bu köprü Artvin’in Arhavi ilçesinde bulunmaktadır. Bu köprüye Çifte Köprü denilmesinin bir nedeni olarak da köprülerin birbirlerini tamamlayarak daire olma eğiliminde olmalarından gelmektedir. Köprü Kamilet vadisi üzerinden akan derenin üzerine kurulmuş olmakla birlikte bu dere aynı zamanda zengin bitki çeşidi ile de büyük ün sahibidir. Köprünün yapımında kullanılmış olan kesme taşlar ise yörede yer alan taş işçiliğinin önemini simgelemektedir.
Yaşam Tarzı Müzesinde Dikyamaç Köyünün ve bulunduğu çevrenin geçmişini hatırlatacak birçok eser bir arada sergilenmektedir. Ayrıca ilk olarak faaliyet gösteren Yaşam Tarzı Müzesinde halkın evlerinde önceden kullanmış olduğu eşyalarda sergiye açılabilmektedir. Artvin ilinin ilk etnografik müzesi olan bu müze birçok yerli ve yabancı turistin ortak uğrak yeri haline gelmiştir. Çevre köylerde yaşayan insanlarda müzeye destek olma adına eşya bağışında bulunmuşlardır.
Artvin Atabarı Kayak Merkezinde Aralık ayında açılan sezon Mart ayının sonlarına kadar devam etmektedir. Binlerce turistin akın ettiği kayak merkezine işin ilginç tarafı olarak bakılırsa daha çok yerli turistin ziyaret etmiş olduğu görülmektedir. Kayak yapamam diyorsanız pistlerin zorluk ve kolaylık derecelerinin de bulunduğunu unutmayınız. Artvin’in yaylasında yer alan bu kayak merkezi etrafında da ihtiyacınız olan her ne varsa bulmanız mümkündür. Aynı zamanda bölge de sadece kayak yapılmamakta merkezin etrafında konumlanmış olan tarihi alanlarda sizler için Artvin de gezilecek mekanları ister istemez artırmaktadır.
Yıldız gölü’nün o soğuk suyu sizleri korkutmasın. Yıldız Gölü bu suyunu eriyen kar sularından almaktadır. Bu soğuk suyun esintisi ile çevresinde yürüyüş yapanlar ya da kamp kuranlara rastlarsanız şaşırmayınız. Özellikle de yaz aylarında serinlemek için oldukça tercih edilen mekanlar arasında yer almaktadır. Fakat gölün temiz havası üzerine acıkma ihtimalinizi de düşünerek yanınıza mutlaka yiyecek almayı unutmayınız. Efeler köyü sınırları içerisinde bulunan bu göl suyunun serin olmasının yanı sıra tüm sıcaklığıyla sizleri beklemektedir.
Türkiye’nin En Uzun Şelalesi olarak da bilinen Ciro Şelalesi Erzurum Atatürk Üniversitesinden gelen bir ekibin yapmış olduğu çalışma sonrası bu ünvanı almıştır. Ciro Şelalesinin güzel bir görüntü sunuyor olmasının ana nedeni ise şelale’nin bütün olarak dökülmeyip, birden fazla basamak halinde 165 metre yükseklikten dökülüyor olmasıdır. Ulaşım esnasında köy içerisinde yer alan virajlı yolu takip etmeniz gerektiğini de unutmayınız.
Artvin mutfağı hamur işleri ya da etli yemekler olarak ayrılabilir. Her biri farklı lezzetler ile dolu olan bu yemekler farklı kültürlerin birleşiminden oluşmaktadır. Artvin mutfağı çevre iller yanında Kafkas gibi sınırın diğer tarafında bulunan bölge mutfakları ile de etkileşime girmiştir. Şehir ile bütünleşen bazı tatlar ise her kesime hitap edecek lezzetler değildir.
Yöresel lezzetler listesinde Artvin içinde yer alan ilginç bir lezzettir şalgam pancar pilavı. Aslında şalgam bir diğer adı ile pancar anlamına gelmektedir. Bu yemek için ilk olarak şalgamların kesilmesi ve temizlenmesi gerekmektedir. İsteğe bağlı olarak yemeğe farklı tatlar da eklenebilir. Domates bu lezzetler arasında yer almaktadır. İsteyen bu yemeğe domates ekleyebileceği gibi istemeyen eklemez. Aynı şekilde isteğe bağlı olarak garnitür de yemeğe eklenmektedir. Bu lezzetler yağda kavrularak enfes bir hal almaktadır. Yemeğin en güzel yanlarından biri de lezzeti ile beraber besin değerinin de yüksek olmasıdır. Değişik lezzetler arayanlar ve ülkeni her yerinde bulunabilen bir yöresel yemek yemek istemeyenler bu lezzeti mutlaka denemelidir.
Tüm Karadeniz için temsilci olan bu ekmek ilden ile dahi değişiklik göstermektedir. Ekmek sadece Artvin değil diğer tüm Karadeniz illerinde de vazgeçilmezdir. Hatta bu lezzet şehir dışına da çıkmıştır. İstanbul’da yer alan pek çok balık restoranında mısır ekmeği demirbaş olarak yer almaktadır. Yapımı basit olan bu ekmeğin malzemeleri de oldukça azdır. Mısır ununa tuz, süt, yoğurt ve bol tereyağı katışarak yapılır. Elbette tereyağının yöresel olması damakta oluşan lezzeti arttırmaktadır. Bu lezzetin ismi bazı yerlerde ‘’ çadi’’ olarak bilinmektedir. Bu isim gürcü kökenli bir isimdir. Ayrıca bu ekmek sayesinde Karadeniz insanı bayat mısır ekmeklerini ziyan etmemenin de yolunu bulmuştur. Bayat mısır ekmekleri minik minik doğranarak tereyağında kızartılarak yeni bir yemek haline gelir. Tereyağında kızartılan bu ekmeğin üstüne çökelek eklemektedirler. Böylece ortaya kalacao kardeşi çıkmaktadır.
Karadeniz yöresinin otlu krebi olarak bilinmektedir. Yemeğin yapımı oldukça basittir. Bu yönüyle kahvaltılar için vazgeçilmez olmaktadır. Yemek için gerekli malzemeler, yumurta, un, süt, maydanoz, dereotu, yeşil soğandır. Bu malzemeler ile yapılan kaygana hem kahvaltılar için hem de yemekler için dayanılmaz bir lezzet haline gelmiştir. Besleyici ve hafif tarifleri ile Karadeniz mutfağı bize çok çeşit sunmaktadır. Kaygana ancak Artvin yöresinde yendiğinde esas lezzetini verecektir. Yöresel ürünler ile yapılan bir yemeğin tadını hiçbir kopyası tutamaz. Bu bakımdan Artvin geziniz sırasında bu yemeği mutlaka deneyin.
Ülkemizde pek çok noktaya oldukça uzak konumda yer alan Artvin, Doğu Karadeniz bölgesinde yer almaktadır. Çevresinde bulunan iller ise Ardahan, Erzurum, Rize ve Karadeniz’dir. Şehrin kuzeydoğu sınırı ise Gürcistan bölgesi ile sınırdadır. Şehrin diğer illere göre farklı bir coğrafi yapısı bulunmaktadır. Bu yapı ile şehir eşsiz bir coğrafyanın da sahibi olmaktadır. Ayrıca bu durum şehri diğer bölgelerden son derece keskin şekilde ayırmaktadır. Artvin Anadolu içinde en nadide yerlerden biridir. Bölgede bulunan Heybetli dağları, flora ve fauna bakımından zengin ormanlar, krater gölleri ve birbirinden zengin doğal güzellikleri bölgeyi en güzel bölgeler haline getirmiştir. Ayrıca tüm bunlara ek olarak şehrin 5000 yıla yakın olan geçmişi şehri özel bir alan haline getirmektedir. Bölge ülkenin pek çok yerine uzak kalsa da bu nadide güzellikleri görmek için her yıl onlarca insan şehri ziyaret etmektedir. İstanbul ilinden bölgeye yapılacak gezide Karadeniz bölgesinin pek çok ili de ziyaret edilebilir. Böylece yapılacak olan ziyaret geniş bir zaman dilimine yayılarak daha eğlenceli bir hal alacaktır.
Ne Zaman Gidilir?
Mevsim bakımından Artvin tipik bir Karadeniz iklim bölgesi olarak bilinmektedir. Bu bakımdan da şehir için ziyaret dönemleri bu mevsime göre ayarlanabilir. Karadeniz mevsimi her mevsim yağış alan bir mevsimdir. Fakat bölge kış aylarında kar yağışı ve soğuğun etkisi ile oldukça soğuk olacaktır. Bu bakımdan şehre özellikle kış turizmi için gidilmeyecekse farklı mevsimlerde gidilmesi tavsiye edilir. Artvin ilini ziyaret etmek için ideal dönem bahar aylarıdır. İlkbahar öncelikli olmak üzere sonbahar da şehir için ideal ziyaret mevsimi olacaktır. Bu mevsimde Karagöl kenarında yapılacak yürüyüş özel bir manzara ile süslenecektir. Göle karşı içilecek çay gezinizi daha da anlamlı hale getirecektir. Bölgede her dönem yağış olması biraz sıkıntılı durumlar oluşturmaktadır. Fakat bu yapılacak gezileri etkileyecek kadar uzun süreli olmayacaktır. Şehir için yapılacak gezilerde yağmurdan dolayı gün opsiyonu bulundurmak sizin için daha avantajlı olacaktır. Şehirde yıl boyunca ortalama sıcaklık 0 derecenin altına düşmemektedir. En soğuk ay için ilde ölçülen sıcaklık ise 2,8 derece olmaktadır. En sıcak ay ortalaması ise Artvin için 21 derece olarak ölçülmektedir. En sıcak ay temmuz ayı olurken şehrin en soğuk ayı ise şubat ayı olmaktadır. Şehirde en fazla yağış aralık ayında ölçülmektedir.
Artvin Gece Hayatı
Gece hayatı Artvin için genelde bar, otel ve cafelerden oluşmaktadır. Bunlar dışında şehirde sayısı az olan mekanlar da bulunmaktadır. Şehrin yapısına uygun olan bu mekanlarda sabaha kadar eğlenceli bir ortam sizleri beklemektedir. İl için gece hayatı denildiğinde ilk akla gelen bölge Hopa olmaktadır. Bu ilçe gece hayatı bakımından şehrin bütün yükünü omuzlamaktadır. Gece hayatında Hopa’nın bu kadar gözde olmasının sebebi ise Batum’a olan yakınlığıdır. Bu bölgeye yakın olan ilçede pek çok bar bulunmaktadır. Bölgede yer alan Limit Pub bunlardan biridir. Gayet seviyeli ve hoş bir mekan olan bar. Artvin ile özdeşleşmiş bir isime sahiptir. Teras Resto Bar da yine bölge ile bütünlük içerisinde olan bir mekandır. Artvin kent merkezinde bulunan mekan, sıcak bir ortama sahiptir. Güler yüzlü çalışanları ile mekanda rahat edilmektedir. Mekanda canlı müzik eşliğinde sabaha kadar oturmak mümkündür. Eşsiz bir Artvin gezisi için mekan ziyaret edilebilir. Xlarge Cafe de şehirde gece hayatı için iyi bir alternatif olacaktır. Kent merkezinde bulunan mekan iyi bir menüye de sahiptir. Harika bir de dekoru bulunan mekanın canlı müziği de bulunmaktadır. Böylece mekanda sabaha kadar hoş vakit geçirmek mümkün olacaktır. Geceniz Artvin gecelerinde daha renkli bir hal alacaktır.
Artvin Festivalleri
Artvin heyecanlı bir gezi arayanlar için en doğru gezi durağı olacaktır. Sıradan bir gezi istemeyenler şehirde adrenalini en yüksek seviyede hissedecektir. Artvin bu anlamda ülkemiz içinde en doğru adreslerdendir. Şehirde yapılan festivallerde bu heyecandan nasibini almaktadır. Artvin Motofest şehrin adrenali yüksek festivalleri arasında yer almaktadır. Festivali şehrin motosiklet kulübü düzenlemektedir. Temmuz ayında gerçekleşen festival, 27- 28- 29 temmuz’da gerçekleşmektedir. Artvin Kafkasör yaylasında düzenlenen etkiliğe yerli ve yabancı pek çok turist katılmaktadır. Festival tarihleri yıldan yıla değişiklik göstermektedir. Bu yıl 9 düzenlenen festival ünlü motorcuları da ağırlamaktadır. Motosiklet yarışları haricinde festivalde değişik gösteriler de yer almaktadır. Ayrıca yine festival içinde farklı konserlere de yer verilmektedir. Uluslararası Tulum ve Gayda Festivali yine ilde düzenlenen eğlenceli festivaller arasında yer almaktadır. Yöre ezgilerini dinlemek isteyenler ve özellikle gayda merakı olanlar mutlaka bu festivale katılmalıdır. Özellikle gitmişken yörenin bütün özelliklerini öğrenmek isteyenler için bu festival çok büyük bir fırsattır. Uluslararası Tulum ve Gayda Festivali kapsamında tam 9 ülkenin dans topluluğu bir araya gelmektedir. Festival kapsamında ayrıca farklı gayda türleri de çalınmaktadır. Festival için binlerce insan şehre akın etmektedir. Kafkasör Kültür Turizm ve Sanat festivali de yine şehir için önemli olan festivaller arasında yer almaktadır. Şehir genelinde en fazla katılım bu festival için gerçekleşmektedir. Her yıl haziran ayında gerçekleşen festival, adını da düzenlendiği yayladan almaktadır. Yaylada festival boyunca halk dansı gösterileri yapılmaktadır. Ayrıca festival içinde konserler, kortej yürüyüşü ya da galeri gibi pek çok etkinlik yer almaktadır. Kafkasör Kültür Turizm ve Sanat festivalini diğer festivallerden farklı kılan özellik ise festivalin sanat ağırlıklı olmasıdır. Festivalin en eğlenceli ve farklı aktivitesi ise boğa güreşleri olmaktadır. Festival kapsamında pek çok boğa, boğa güreşi alanına getirilmektedir. Burada boğaların yarışını ise binlerce misafir seyretmektedir. Festival için sadece yöre insanları değil şehir yakınlarından ve şehir dışından da pek çok katılım gerçekleşmektedir. Festival için pek çok ünlü de bölgeye gelmektedir. Genel olarak eğlenceli ve sanat ağırlıklı geçen festival tarihine göre gezi planlaması yapılabilir. Böyle bir gezi içinde yörenin pek çok ayrıntısına da hakim olunacaktır. Böylece eğlenceli e sanat dolu bir gezi yapılmış olacaktır.
