Icerikler
Coğrafi olarak Didim Nerede?
Didim (Yenihisar) Aydın’ın önemli bir turistik bir ilçesidir. Doğusunda Muğla,Güllük Körfezi ve Akbük Koyu, batısında ve güneyinde Ege Denizi, kuzeyinde Bafa Gölü ve Büyük Menderes ile çevrili bir yarımada biçimindedir.
Didim Tarihi
Didyma(Didim) İyonya sahili üzerinde bulunan antik bir Yunan kutsal alanıdır. Bu alan içinde Apollon Tapınağını da yer almaktadır. Yunancada Didyma kelimesi “ikiz” manasına gelmektedir.
Didim’de ilk yerleşim yeri, tarihi tespitlere göre Neolitik Döneme kadar dayanıyor. Didim’de MÖ 16. yüzyılda önce sırayla Miken, Giritliler ve daha sonra da Aka kolonileri hakimiyet kurdu. Hakimiyeti ele alan Persler uzun süre Dimdim’de varlığını devam ettirdi. Roma imparatorluğu,Bizans egemenliğinden sonra 1071 yılından Didim’de Türk hakimiyeti başlar. Malazgirt Meydan Muharebesi’ nin kazanılması ile birlikte Anadolu’nun kapıları Türklere açılmış ve Anadolu’ya Türkler akın akın gelmeye başladı. Bu bölgede Muğla merkezli olmak üzere Menteşe Beyliği kuruldu. Osmanlı Devleti zamanında da Didim varlığını “yeronda – yoran” adı ile devam ettirdi. Kurtuluş Savaşı kazanılması ile birlikte Lozan Anlaşması’nın imzalandı. Anlaşmaya göre, İstanbul dışında Anadoludaki tüm Rumlar Yunanistan’a göç edecek, Batı Trakya dışında yer alan Türkler ise Anadolu’ya göç edecek. Lozan Anlaşması’nda yer almıştır. Antlaşma ile birlikte, Rumlar’dan boşaltılmış Yoran Köyü’ne Yunanistan’ın Selanik kentinden, kavala kasabasının Pruvuşta bucağına bağlı; KUÇLAR, DEVEKIRAN,KONYAR, PODAVİŞ, DEMİRLİ, köylerinden, KARDEŞ VAPURU ile gelen muhacirler boşalan yerlere yerleştirilmiştir. 1955 depreminden sonra önceleri Didim halkı arasında “HiSAR” olarak da adlandırılan YORAN devlet tarafından yıkılan evlerine yerine yapılan afet evleri “YENiHiSAR” ismini aldı. Daha Sonra köken olarak “DIDYMAION”‘dan gelen “DİDİM” olarak ismi kayıtlara geçmiştir.
Didim’in Ekonomisi
Didim’in ekonomisi halkın geçim kaynağı öncelikle turizmdir. İkinci sırada ise tarım gelir. Günümüzde Didim’de zeytin, incir ve tütün takımında birinci sırada yer alıyor. Zeytinyağı üreticiliği son yıllarda fazlaca artmıştır. Zeytine verilen önem ve zeytinyağı değerinin anlaşılması birlikte şehirde zeytinyağı fabrikaları yaygın olarak bulunmaktadır. Didimde diğer önemli geçim kaynağı ise Balıkçılıktır. Balık fabrikaları da yaygın olarak bulunmaktadır.
Didim’e Nasıl ulaşabiliriz?
Didim’e ulaşım oldukça kolaydır. Uzaktan geliyorsanız. İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nı tercih edebilirsiniz. Çevre illerden geliyor iseniz Didim’e giden birden çok otobüs firması var. Aydın ile Didim arası yakın sayılmaz. 178 km karakolu ile aşağı yukarı üç saate yakın sürüyor.
Neden Didim’e Gitmeliyim?
Aydın, Ege bölgesinin her yönüyle parlayan yıldız Şehri… Her köşesinin ayrı bir güzelliği var. Doğa, tarih, deniz… İnsan daha ne isteyebilir ki… Bereketli topraklar, zeytinlikler, incir bahçeleri ve turunçgil bahçeleri sanki yeryüzündeki cennet… Toprak ayrı güzel ve bereketli. Aydın da yerel bir tabir var. Bu topraklara yanlışlıkla bir tohum düşse biter. Güzel ülkemin güzel köşesi…
Didim‘de Gezilecek Yerlerin Listesi
Ülkemizde doğa ve tarih tutkunları için inanılmaz güzelliklerin bulunduğu Didim’de Gezilecek yerlerin başında geliyor. Yaz aylarında plaj turizmi için harika koyları ve sahilleri mevcut. Yaz aylarında tüm sahil kentlerinde olduğu gibi Dimdi’de nüfus patlaması yaşanır. Tatilcilerin Didim’i tercih etmelerinde büyük haklılık payları var. Bu şirin ilçenin uzun sahilleri, pırıl pırıl, akvaryum gibi denizi, bol oksijenli müthiş havası ve doğası ile tam bir cazibe merkezidir. Yaz aylarında hem yurtiçi, hem hem de yurt dışında birçok tatil severin buluştuğu nokta Didim. Evet bu Anadolunun harika köşesini hep beraber gezmeye başlayalım.
1-Milet Antik Kenti
Milet Yunanca’da söylenişi Milētos ve Latince de Miletos olarak bilinen tarihi kent. Ege Bölgesinde Aydın iline bağlı Didim sınırları içerisinde, Büyük Menderes Nehrinin ağz kısmına yakın yerde kurulmuş, (eskiden) deniz kıyısında yer alan bir antik liman kenti.. Günümüzde Büyük Menderes’in getirdiği topraklar (Alüvyal) denizi doldurarak (Milet Antik Kenti) yaklaşık olarak kenti bugün 10 km denizden içeriye taşımıştır. Milet Antik Şehrin ilk yerleşim kalıntıları incelendiğinde şehrin kuruluşu ve de tarih sahnesine çıkışları, tam olarak tespit etmek mümkün olmamıştır. Arkeolojik çalışmalar Milet Antik Kenti’nin tarihini, cilalı taş devrine kadar dayandırıyor. Milet Antik Kenti Didim’de en bilindik tarihi antik kenttir. Şehrin eski çağlarda geçim kaynağı ticarettir. Milet o dönem de çevresinin en büyük cazibe merkezi, ticaretin kalbinin attığı yer olarak biliniyor. Milette birçok düşünür de yaşamış. Bu yüzden Milet bulunduğu çağın ötesine göre ileride bir uygarlık olmuş. Bilimsel ve arkeolojik çalışmalar bize bunu ispatlıyor. Tarihi kent Milet de çok sayıda filozof yaşadığı için şehir Filozoflar Şehri diye de anılıyor. Entelektüel açıdan da Milet Şehri önemli olan bir yerleşim yeri olmuştur.
Milet Antik kentinde Nerler Görebilirsiniz?
Atena Tapınağı
MÖ 5. yüzyılda inşa edilmiştir. İonik tarzda yapılmış tapınak ve anıttır. Antik şehrin en eski binasıdır.
Kutsal Yol
100 m uzunluğa, 28 m genişliği sahip. Yolun kaldırım taşları Roma İmparatoru Traian tarafından tamir ettirilmiştir.
Kutsal Kapı
Antik şehrin savunma kapısıdır. Bu kapı Kutsal Yola da açılmaktadır. Demir Kapı olarak biliniyor.
Liman Anıtı
MÖ 31 yılında yapılan Actium Deniz Savaşını tasvir eden yarı balık, yarı insan Triton kabartmalar halindedir.
Diğer tapınma binaları,Serapis, Sinagog Roma Hamamı, Milet Müzesi, Faustina Hamamı, Milet Tiyatrosu, Milet İlyas Bey küllüyesi…Daha görebileceğiniz birçok tarihe değer mevcut. Antik şehre giriş ücretlidir. Bu yüzden mutlaka Müze kart edinmelisiniz. Muze kartınız yoksa da ücret dahilinde Antik Kentin içindeki tiyatrolar, kabartmalar müzeleri gezebilirsiniz.
2-Priene Antik Kenti
Priene İyon (Antik Yunan) şehridir. Antik şehir Menderes Irmağının aşağı yukarı 10 km kuzeyindedir. Menderesin Irmağının taşıdığı topraklar (alüvyal) sebebiyle antik kent şimdi kara içerisinde kalmaktadır. İlk kurulduğunda şehir deniz kıyısında yer alıyordu. Priene Antik Kenti, Milet Antik Kentin arası 78 kilometre bu da 1 saat 10 dakika sürüyor. . Bu antik kent Didim sınırları içinde değil. Söke ilçesine bağlı. Priene’nin MÖ 350’deki kuruluşundan sonra şehrin savunmasını ve güvenirliği sağlamak için güzel gösterişli ve dayanıklı şehir duvarları yapıldı. Priene’nin Antik Kenti’nde görülmesi gereken belkide en önemli yapı Athena Tapınağıdır. Tapınak şehrin en yüksek noktasına yapılmış. Priene de, antik kentinde önemli yapılarından biri daha da Priene Tiyatrosudur. Oraya kadar gidip de tiyatroyu mutlaka görmelisiniz. Helenistik Dönemde yapılmış antik kentteki en eski ibadet yerlerinden bereket tanrılarından Demeter ve Kore’ye sunulan Demeter Kutsal Alanı burada yer alıyor.
3-Doğanbey Köyü
Priene Antik Kenti’ne 15 km Doğan Bey Köyü. Dilek Yarımadası Milli Parkı girişinde yer alıyor. Eski Doğanbey Köyü tarih severler için iyi bir örnek olacaktır. Tarihi Rum köyünde, taş evler ve taş sokaklarında zamanın gerisine gitmek ve ara sokaklarda kaybolmak… Sizi unutulmaz bir zaman dilimi bekliyor.
4-Didyma Antik Kenti
Didyma Antik Şehri İyon sahili üzerinde kurulmuş,Yunan kutsal alanıdır. Didyma Antik Kenti’nde önemli tarihi yapı Apollo tapınağı buradadır. Didyma Yunancada “ikiz” anlamına geliyor. Didyma dan İlk olarak Homeros’un Apollo’ya ilahisinde söz edilir. Didyma Antik Kentinde tarihte iki önemli mitolojik kahramanın adını taşıyan tapınak yer alıyor. Bunlardan biri ünü dünyaca meşhur Apollon Tapınağı ile ünlü mitolojik bir figür olan Zeus Tapınağıdır. Buraya gelip de bu meşhur tarihi tapınakları ziyaret etmelisiniz.
5-Didyma Apollon tapınağı
Didyma Apollon tapınağı her yıl binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret ediliyor. Kentte Yapılan arkeolojik ve bilimsel çalışmalar sonucu Alpollon Tapınağı yapımı MÖ 560 yılında başlandıgı tespit edildi. Tapınak yapılırken malzeme olarak Paros taşı kullanılmış. Tapınak 125 sutundan oluşuyor. Tapınak geniş bir yer kaplıyor. Tapınak 110 m uzunluğunda 50m genişliğinde imar edilmiş..
6-Didyma Medusa
Medusa bir efsaneyi anlatır. Kökeni Yunan mitolisine dayanır. Medusanın Yunan mitolojisinde göre gözlerine bakanı taşa çevirdiği söylenir. Medusa yılan gibi saçları olan, keskin dişli olup dişi canavardır. Efsaneye göre Medusa’nın boynundan denize iki damla kan sıçramış. Bu kandan Chrisaor ve Pegasus dünyaya gelmiştir. Medusa hakkında daha değişik rivayetler de vardır. Bunlardan biri de; Medusa’nın kafası kesildiğinde hamile olduğu söylenir. Doğan İki çocuğun babasının da “Deniz Tanrısı Poseidon olduğu söylenir. Bir diğer rivayet ise ise Medusa’nın boynundan fışkıran kan damlaların yılanlara dönüştüğünü belirtilir.
7-Euromos Antik
Didim de bu antik kent, çok az biliniyor. Mevki olarak Bodrum – Didim yolu üzerinde bulunuyor. Euromos Antik Kenti pek bilinmediği için aslını pek kaybetmemiş. Antik kent cok iyi derece de korunmuş. Sehir Zeus Tapınaklarından birine de içinde barındırıyor. Antik kentte bulunan tapınak, şehir surları, tiyatrosu, agorası, hamam yapıları ile misafirlerine tarihi bir an yaşatıyor.
8-Bafa Gölü
Bafa Gölü Aydın sınırları içerisinde yer alan bir tatlı su gölüdür. Bir zamanlar ünü o kadar arttı ki bazı sanatçılar klip çektmek için bu gölü tercih etti. Bafa Gölünü görmek için tatil severler Didimi ziyarete geliyor. Bafa Gölü enfes derece de kendisine özgü bir görüntüsü ve dokusu olan bir göl… Sıcaktan bunalınca mis gibi bir hava, püfür püfür esen bir rüzgar… Belli bir dönemde tam bir görsel şölen sunuyor. Göçmen kuşların gölü ziyarettiği dönemi yakalayabilirseniz,hayran kalacaksınız. Bu doğa harikasını ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Biraz kalabalıktan uzak kalmak, hem piknik hem de huzurlu bir şekilde kafa dinlemek için en doğru yerlerden biri.
9-Altınkum Plajı
Mavi bayraklı plaj, Didim’in en bilindik plajıdır. Didim Altınkum Plajı ünü şehrin sınırlarını aşmıştır. Ülkemizin de en önemli plajları arasında geliyor. Denizi berrak ve sığdır. Didim Altınkum Plajı yazın en gözde tatil merkezidir. Yaklaşık olarak 750m uzunluğu, 15m genişliğine sahip bir Plaja sahip. Altın Kum plaji ve bu bölge de bulunan oteller Didim için büyük bir turizm geliri sağlıyor. Tertemiz bir denizi, bunu mavi bayrak ödülü öle tatlandırıcı.
9-Akbük Plajı
Akbük plaji, Didim merkeze yaklaşık 16 km dir. Araç ile 17 dk sürüyor. Akbük Plajı Didim’e biraz uzak sayılır. Fakat mavi ile yeşilin bir arada buluştuğu muhteşem bir birlikteliği sağlandığı plajdır. Temiz bir denizi, bol oksijenli bir havası ile yüzme severlerin tercih ettiği önemli bir plajdir.
10-Manastır Koyu
Manastır Koyu, mavilikleri ile kendine hayran bırakan tertemiz, dupduru sığ deniziyle, ince kumlu plajı, Didim’in en güzel, en sade koylarından biridir. Plajı işletener dogal sevecen cana yakın insanlar. Koya ulaşmak için bozuk bir yol ile devam ediyorsunuz. Burya ulaşmak içim özel bir araç şart. Buraya herhangi bir dolmuş çalışmıyor. Didim’de Manastır Koyu doyumsuz manzarası ile konuklarına harika vakit gecirme olanağı sunuyor.
11-Akvaryum Koyu ve Plajı
Denizin rengi Akvaryum Koyu’nda turkuaza dönüşüyor. Koy yüzmek için seçilmiş harika bir yer, biçilmiş bir kaftan… Fakat burada ki koy biraz daha derin,diğer koylara nazaran dikkat edilmesi gerekiyor. Zaman burada bir acaib çok hızlı geçiyor. Dilerseniz denizin tadını çıkarın. Yada tekne turları ile çevreyi gezin.
12-Akköy
Mis gibi çilek tarlaları, bal gibi üzüm bağları tam anlamıyla Anadolu’nun eski tatları.. Mutlaka burada yöresel lezzetlerden tatmalısınız. Akköy tarihi yönüyle de dikkat çekiyor. Köyde Rum ve Osmanlı döneminden kalan tarihi evleri var. Köyde yuvalanmış farklı türden kuşları Görebilirsiniz.
13-Akbük Saplı Ada
Adaya ulaşım sadece yürüyerek ulaşılabilir. Ada sade bir özellik gösteriyor. Kaya ve taşlardan oluşan bir yapısı var. Bundan dolayı adaya Akbük Saplı Ada denmiştir.
14-Didim Merkez – Çamlık
Çamlık adını, yaşlı çam ağaçlarından alır. Çamlık da çok büyük bir park var. Park da yetişkinler için yürüyüş parkuru, çocuklar içinde çocuk parkı var. Didim yaz ayları çok sıcak geçer. Biraz mola için, yaşlı çamların gölgesinde serinleyebilirsiniz.
Gezdik Dolaştık Şimdi Sıra lezzet Durağında
Didim Yemekleri – Ne Yenir?
Ege mutfağının geniş esintileri içinde Didimde kendi payına düşeni almış. Zengin mutfağı ile lezzet açısından geniş bir Kültürü var. Didim mutfağı, yüzyıllardır harika yemekleri ile konuklarına ev sahipliği yapıyor. Ege’nin binbir çeşit faydalı otları, harika zeytinyağlıları ve inanılmaz lezzetli salatalar ve daha sayamayacağımız tatlı ile tuzluları….
Didimin lezzet örnekleri:
-Tarhana çorbası
-Kulak Çorbası
-Ebegümeci Kavurması
-İncir, incir dolması
-Zeytin zeytinyağı
-Acılı Sote
-Ciğer Güveç
-Taze Balık ve Balık lokantaları
-Etli Nohut yemeği
-Çaykama
-Turp Otu Salatası
-Şevketi Bostan
-Semizotu Salatası ve Semizotu Kavurması
-Kabak Çiçeği Dolması
-Zeytinyağlı Taze Börülce
-Lop İncir
-Kaşopita